اقتصاد کشاورزی
علیرضا ثانی حیدری؛ محمود دانشور کاخکی؛ محمود صبوحی صابونی؛ حسین محمدی
چکیده
خشکسالی یک تهدید عمده برای امنیت معیشت خانوارهای روستایی کشور بهحساب میآید و خسارت وارد شده به آنها طی سالهای اخیر، گواه عدم درک وضعیت تابآوری آنها بوده است. همچنین، ارزیابی شیوههای مدیریت خشکسالی کشور نشان میدهد که مداخلات فنی و مالی اجرا شده فقر و بیعدالتی را در برخی مناطق گسترش داده است. بنابراین، با توجه به حساسیت ...
بیشتر
خشکسالی یک تهدید عمده برای امنیت معیشت خانوارهای روستایی کشور بهحساب میآید و خسارت وارد شده به آنها طی سالهای اخیر، گواه عدم درک وضعیت تابآوری آنها بوده است. همچنین، ارزیابی شیوههای مدیریت خشکسالی کشور نشان میدهد که مداخلات فنی و مالی اجرا شده فقر و بیعدالتی را در برخی مناطق گسترش داده است. بنابراین، با توجه به حساسیت موضوع تابآوری بهعنوان یک رویکرد غالب مؤثر بر ابعاد زندگی و معیشت خانوارهای روستایی و عدم مطالعه جامع به عوامل زیربنایی آن، این پژوهش به دنبال سنجش ظرفیت تابآوری خانوارها در برابر خشکسالی و ارزیابی عوامل اثرگذار آن است. دادهها از طریق تکمیل پرسشنامه چند بعدی از 376 خانوار در سال 1402 جمعآوری شد. برای سنجش ظرفیت تابآوری خانوار از چارچوب نظری TANGO و برای ارزیابی عوامل اثرگذار از الگوی شانس متناسب جزئی استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین ارزش ظرفیت تابآوری خانوارهای روستایی 26/27 است که حاکی از سطح پایین ظرفیت تابآوری آنها است. همچنین، نتایج الگوی شانس متناسب جزئی نشان داد متغیرهای تحصیلات سرپرست خانوار، سطح مهارت در فعالیتهای کشاورزی، پسانداز، درآمد خانوار، تعداد تماسهای خانوار با ترویج کشاورزی، عضویت سرپرست خانوار در گروههای اجتماعی و دسترسی به اعتبارات خرد دارای اثر مثبت و متغیرهای ارزش زیان محصولات کشاورزی و تعداد دامهای تلف شده خانوارها دارای اثر منفی و قابل توجهی بر ظرفیت تابآوری خانوارهای روستایی در برابر خشکسالی داشته است. در نهایت، با توجه به اینکه یکی از عوامل کلیدی اثرگذار بر ظرفیت تابآوری خانوارها دسترسی به اعتبارات خرد است؛ لذا سیاستگذاران بایستی در گام اول به ترویج و تقویت نهادهای پرداخت کننده آن بپردازند؛ در گام دوم با ارائه اطلاعات و کاهش محدودیتهای وثیقهای سطح دسترسی خانوارها به اعتبارات خرد را بهبود دهند و در گام سوم، ایجاد گزینههای سازگاری، ارتقای آگاهی و آموزش مهارتهای کسب و کار را در اولویت قرار دهد تا خانوارها برای مدیریت اعتبارات دریافتی آماده شوند.
اقتصاد کشاورزی
شیرین ظریف مرادیان؛ محمود صبوحی صابونی؛ محمود دانشور کاخکی
چکیده
خشکسالی به عنوان یکی از مخاطرات طبیعی، دارای پیامدهای متفاوتی بوده که از جملهی آنها میتوان به وضعیت معیشتی و تابآوری بهرهبرداران کشاورزی به خصوص خردهمالکان روستایی اشاره نمود. با توجه به اینکه تابآوری خانوارها به معنای توانایی بازگشت به شرایط قابلقبول زندگی خود پس از وقوع شوکهای مختلف میباشد، هدف از این مطالعه ...
بیشتر
خشکسالی به عنوان یکی از مخاطرات طبیعی، دارای پیامدهای متفاوتی بوده که از جملهی آنها میتوان به وضعیت معیشتی و تابآوری بهرهبرداران کشاورزی به خصوص خردهمالکان روستایی اشاره نمود. با توجه به اینکه تابآوری خانوارها به معنای توانایی بازگشت به شرایط قابلقبول زندگی خود پس از وقوع شوکهای مختلف میباشد، هدف از این مطالعه بررسی اثر خشکسالی بر میزان تابآوری خانوارهای روستایی در روستای حسین آباد رخنه گل واقع در شهرستان فریمان میباشد. برای برآورد شاخص تابآوری خانوارهای کشاورزان روستایی از شاخص تابآوری ریما4 که توسط سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) ارائه گردیده استفاده شده است و همچنین بررسی اثر خشکسالی بر شاخص تابآوری توسط روابط رگرسیونی حداقل مربعات معمولی صورت پذیرفته است. جهت برآورد مولفههای تابآوری از روش تحلیل عاملی و برای برآورد متغیر پنهان تابآوری از روش میمیک5 استفاده گردیده است. نمونهی مورد مطالعه شامل 149 بهرهبردار زراعی میباشد که از روش نمونهگیری تصادفی ساده از روستای حسین آباد رخنه گل انتخاب گردیده است. جمعآوری دادهها در سال 1400 از طریق مصاحبه با سرپرست خانوار و تکمیل پرسشنامهی فائو صورت پذیرفته است. نتایج نشان داد که مولفههای دارایی و ظرفیت تطبیق در افزایش تابآوری خانوارهای روستایی منطقه مورد مطالعه نقش قابل توجهی داشته و متغیرهای خشکسالی، از دست دادن دام و زن بودن سرپرست خانوارهای مورد بررسی دارای اثر منفی بر میزان تابآوری آنها میباشد. از این رو با توجه به محدودیتهای زمانی و بودجهای در سیاستگذاریهای کلان مربوطه و همچنین با در نظر گرفتن نتایج بدست آمده از مطالعه در خصوص تبعات وقایعی همچون خشکسالی بر میزان تابآوری خانوارهای روستایی، اتخاذ سیاستهای کشاورزی مربوطه همچون تعیین الگوی کشت متناسب با شرایط اقلیمی هر منطقه، میتواند در کاهش آسیبپذیری خانوارهای روستایی در مواجهه با بحرانهای مختلف موثر واقع گردد.
محدثه داوری ترشیزی؛ محمد قربانی؛ محمود دانشور کاخکی
چکیده
با توجه به نقش اثرگذار شرکتهای سهامی زراعی در تامین معیشت و اشتغال جوامع روستایی، در مطالعه حاضر تاثیر سازههای مکانیابی، سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی بر تداوم فعالیت شرکت سهامی زراعی خضری در سال 1398 مورد بررسی قرار گرفت. نمونه آماری تحقیق شامل 30 نفر از کارکنان و اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی زراعی خضری بوده که به روش تصادفی ...
بیشتر
با توجه به نقش اثرگذار شرکتهای سهامی زراعی در تامین معیشت و اشتغال جوامع روستایی، در مطالعه حاضر تاثیر سازههای مکانیابی، سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی بر تداوم فعالیت شرکت سهامی زراعی خضری در سال 1398 مورد بررسی قرار گرفت. نمونه آماری تحقیق شامل 30 نفر از کارکنان و اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی زراعی خضری بوده که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. در ابتدا با استفاده از اطلاعات حاصل از پرسشنامه به ارزیابی وضعیت سازههای اصلی پژوهش در شرکت مذکور پرداخته شد و پس از آن تاثیر هر یک بر تداوم فعالیت شرکت مذکور بررسی گردید. جهت اولویت بندی عوامل موثر نیز از روش شاخصسازی بهره گرفته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی در این شرکت از سطح متوسط به بالایی برخوردار است. همچنین سرمایه اجتماعی از نظر پاسخدهندگان بیشترین تاثیر را بر تداوم فعالیت این شرکت داشته است و پس از آن مکان یابی و سرمایه انسانی در ردههای بعدی تاثیرگذاری قرار میگیرند. بعد ارتباطی در سرمایه اجتماعی، عوامل زیربنایی در سیستم مکانیابی و توانمندی های غیرشناختی در سرمایه انسانی اثرگذار ترین مولفهها بر تداوم فعالیت شرکت سهامی زراعی خضری شناخته شدند. در این راستا اقداماتی از قبیل آموزش ارتباطات اثربخش و طرحریزی در حوزه بهبود ارتباطات بین واحدهای سازمانی و ارتباطات بین مدیران و کارکنان، نهادینه کردن چشماندازها، رسالت و اهداف سازمان، اعمال برنامه مدیریتی مبتنی بر هدف و به کارگیری نظام پیشنهادات در سازمان و سرمایهگذاری در آموزشهای رسمی و سازمانیافته پیشنهاد میشود.
الناز خانزاده شادلو سفلی؛ جواد جانپور؛ محمود دانشور کاخکی؛ حسین محمدی
چکیده
قارچ بهعنوان یک ماده غذایی مناسب از جنبهی تغذیهای و فیزیولوژیکی دارای مواد ارزشمندی میباشد. در میان انواع آن، قارچ خوراکی-دارویی شاه صدف به دلیل خواص غذایی و دارویی با ارزشی که دارد به تازگی مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، با توجه به خصوصیات بیشمار قارچ شاه صدف و جانشینی آن با قارچ دکمهای، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر ...
بیشتر
قارچ بهعنوان یک ماده غذایی مناسب از جنبهی تغذیهای و فیزیولوژیکی دارای مواد ارزشمندی میباشد. در میان انواع آن، قارچ خوراکی-دارویی شاه صدف به دلیل خواص غذایی و دارویی با ارزشی که دارد به تازگی مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، با توجه به خصوصیات بیشمار قارچ شاه صدف و جانشینی آن با قارچ دکمهای، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر ترجیحات خانوار نسبت به جایگزینی این قارچ به جای قارچ خوراکی دکمهای است. دادههای مطالعه از طریق تکمیل پرسشنامه از 400 خانوار در سال 1398 جمعآوری شده است. با توجه به ماهیت ترتیبی میزان ترجیحات مصرفی خانوار، جهت دستیابی به هدف پژوهش از الگوی لاجیت ترتیبی استفاده شده است. نتایج نشان داد، متغیرهایی چون درآمد خانوار، شاخص اهمیت ویژگیهای ظاهری قبل و پس از پخت، شاخص آگاهی از خواص غذایی و دارویی، شاخص پیشبرد فروش، شاخص دسترسی فیزیکی به محصول و آشنایی با قارچ شاه صدف اثر مثبت و معنیدار و متغیرهایی چون سن سرپرست خانوار و شاخص قیمت قارچ شاه صدف اثر منفی و معنیداری بر احتمال قرار گرفتن خانوار در سطوح بالاتر از میزان ترجیحات مصرفی دارند. با توجه به اثر مثبت متغیر شناخت و آگاهی از قارچ و خواص آن بر میزان ترجیحات مصرفی خانوار، پیشنهاد میشود سیاستها و برنامههای بازاریابی جهت معرفی این محصول در دست اقدام قرار گیرد.
لیلا حسنی؛ محمود دانشور کاخکی؛ محمود صبوحی صابونی
چکیده
استفاده بیش از حد از منابع طبیعی، تأثیرات نامطلوب فرآیند تولید بر محیطزیست و افزایش نگرانی در این زمینه، دلیل اصلی توجه به پایداری است. بنابراین، اقدام به ایجاد پایداری در فرآیند تولید برای اطمینان از تابآوری و پایداری، امری ضروری است. هدف از این مقاله، دستیابی به یک استراتژی مناسب برای تولید بهینه با حداکثر تابآوری و پایداری ...
بیشتر
استفاده بیش از حد از منابع طبیعی، تأثیرات نامطلوب فرآیند تولید بر محیطزیست و افزایش نگرانی در این زمینه، دلیل اصلی توجه به پایداری است. بنابراین، اقدام به ایجاد پایداری در فرآیند تولید برای اطمینان از تابآوری و پایداری، امری ضروری است. هدف از این مقاله، دستیابی به یک استراتژی مناسب برای تولید بهینه با حداکثر تابآوری و پایداری در واحدهای صنعتی پرورش گاو شیری است. از اینرو، در این پژوهش، شاخص تابآوری و پایداری از طریق ادغام شاخصهای زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی، تکنولوژیکی و سیاستی، و با استفاده از برنامهریزی ریاضی غیرخطی، طراحی و مدلسازی گردید. شاخص پیشنهادی در واحدهای صنعتی پرورش گاوشیری استان خراسان رضوی (شهرستان مشهد و حومه) در سال 1395 مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از الگوریتم ژنتیک هوشمند نشان داد که مدل پیشنهاد شده میتواند تابآوری و پایداری تولید در واحدهای پرورش گاو شیری را بهبود و سبب کاهش روند تخریب محیطزیست ناشی از تولید گردد. همچنین، شاخص تابآوری و پایداری به میزان 5/0 درصد و شاخص سودآوری حدود 23/0 درصد، افزایش، و انتشار گازهای گلخانهای و شدت انرژی بهترتیب 09/0 درصد و 02/0 درصد، کاهش یافتند. مدل ارائه شده میتواند در زمینههای مختلف بهمنظور بهبود قابلیت تابآوری و پایداری واحدهای صنعتی پرورش گاو شیری و سایر سیستمهای تولید استفاده شود. همچنین، پیشنهاد میشود فاکتورهایی چون میزان تولید شیر و هزینه تمام شده یک لیتر شیر، به مدل پیشنهادی اضافه، تا امکان مدیریت همزمان عوامل اثرگذار بر تابآوری و پایداری واحد تولیدی برای مدیر واحد (دامدار) فراهم گردد.
سید محمد سیدی؛ محمود دانشور کاخکی
چکیده
محصول راهبردی پنبه نقش مهمی در اقتصاد منطقه بشرویه به عنوان مرکز اصلی تولید پنبهی خراسان جنوبی ایفا میکند. در این تحقیق، کارایی مزارع پنبه بشرویه در سال 1387 با استفاده از رهیافت تحلیل فراگیر دادهها تعیین و عوامل موثر بر آن با استفاده از الگوی توبیت مورد بررسی قرار گرفته است. دادههای تحقیق از تکمیل 65 پرسشنامه که به روش نمونهگیری ...
بیشتر
محصول راهبردی پنبه نقش مهمی در اقتصاد منطقه بشرویه به عنوان مرکز اصلی تولید پنبهی خراسان جنوبی ایفا میکند. در این تحقیق، کارایی مزارع پنبه بشرویه در سال 1387 با استفاده از رهیافت تحلیل فراگیر دادهها تعیین و عوامل موثر بر آن با استفاده از الگوی توبیت مورد بررسی قرار گرفته است. دادههای تحقیق از تکمیل 65 پرسشنامه که به روش نمونهگیری تصادفی طبقهبندی شده به سه گروه از کشاورزان پنبه کار بشرویه اختصاص یافته بود، استخراج شد. بر اساس نتایج روش تحلیل فراگیر دادهها، میانگین کارایی فنی، تخصیصی، هزینه و سود کشاورزان به ترتیب برابر 86/0، 80/0، 70/0 و 43/0 محاسبه شد. با استفاده از روش توبیت اثر دبی آب ورودی به مزارع و اندازه مزارع بر کارایی سود مثبت و معنادار، اثر تعداد دفعات سمپاشی منفی و معنادار و اثر سواد کشاورزان بیمعنی برآورد گردید. در نهایت یکپارچهسازی اراضی در کنار آموزش و انتقال فناوری بهمنظور ایجاد بستری مناسب جهت تولید کارای پنبه توصیه میشود.
محمود دانشور کاخکی؛ رضا حیدری کمال آبادی
چکیده
چکیده
این مطالعه تلاش می نماید تا به بررسی اثر هدفمند کردن یارانه ها بر انتقال قیمت روزانه بازار تخم مرغ ایران بپردازد. با توجه به اجرا شدن این طرح در اواخر آذرماه 1389، با استفاده از داده های روزانه از دی ماه 1388 تا آبان ماه 1390 و با بهره گیری از مدل ECM الگوهای انتقال قیمت مربوط به قبل و بعد از اجرای این طرح برآورد شده و با هم مقایسه شدند. ...
بیشتر
چکیده
این مطالعه تلاش می نماید تا به بررسی اثر هدفمند کردن یارانه ها بر انتقال قیمت روزانه بازار تخم مرغ ایران بپردازد. با توجه به اجرا شدن این طرح در اواخر آذرماه 1389، با استفاده از داده های روزانه از دی ماه 1388 تا آبان ماه 1390 و با بهره گیری از مدل ECM الگوهای انتقال قیمت مربوط به قبل و بعد از اجرای این طرح برآورد شده و با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد که بعد از هدفمندی یارانه ها، سرعت انتقال افزایش ها و کاهش های قیمت عمده فروشی کندتر شده است. مقایسه سطوح معنی داری متغیرهای مقادیر منفی و غیرمنفی اجزای اخلال نیز نشان داد که بعد از هدفمندی یارانه ها انحرافات منفی تعادل بلندمدت تعدیل نمی شود. مقایسه کشش های بلندمدت و کوتاه مدت نشان داد که مقادیر کشش های مربوط به الگوی انتقال قیمت بعد از هدفمندی یارانه ها کمتر از الگوی انتقال قیمت قبل از هدفمندی یارانه است. همچنین مقایسه آزمون های تقارن انتقال قیمت نشان داد که هدفمندی یارانه ها موجب عدم تقارن کوتاه مدت در انتقال قیمت روزانه بازار تخم مرغ ایران شده است. اقداماتی مانند کاهش مداخلات دولت در بازار، بهبود زیرساخت ها و تشکیل تعاونیهای تولید و توزیع می تواند در بهبود تقارن انتقال قیمت روزانه بازار تخم مرغ ایران بسیار مؤثر باشد.
واژه های کلیدی: هدفمند کردن یارانه ها، انتقال قیمت، الگوی تصحیح خطا، تخم مرغ، ایران
علی بخشی؛ رضا مقدسی؛ محمود دانشور کاخکی
چکیده
چکیده
مدیریت منابع آب در ایران با تقاضای فزاینده برای منابع آب، افزایش قابل توجه در هزینههای عرضه آب و برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی مواجه میباشد. برای بهبود کارایی استفاده از آب، اقتصاددانان افزایش قیمت نهاده آب را پیشنهاد میکنند ولی سیاستگذاران به دلیل نگرانیهای اقتصادی، فرهنگی و سیاسی این پیشنهاد را رد میکنند. ...
بیشتر
چکیده
مدیریت منابع آب در ایران با تقاضای فزاینده برای منابع آب، افزایش قابل توجه در هزینههای عرضه آب و برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی مواجه میباشد. برای بهبود کارایی استفاده از آب، اقتصاددانان افزایش قیمت نهاده آب را پیشنهاد میکنند ولی سیاستگذاران به دلیل نگرانیهای اقتصادی، فرهنگی و سیاسی این پیشنهاد را رد میکنند. در این تحقیق از تکنیک برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP) در سطح مزرعه برای تحلیل اثرات مختلف کاربرد سیاستهای قیمتگذاری آب و همچنین سیاستهای جایگزین آن در دشت مشهد (استان خراسان رضوی) بهره گرفته شد. سناریوهای شبیهسازیشده شامل افزایش قیمت نهاده آب، مالیات بر نهادههای مکمل نهاده آب و مالیات بر محصول میباشد. اثر سیاستهای جایگزین بسته به گروه بهرهبردار نماینده متفاوت بوده و اثرات آن بر درآمد، تقاضای آب و الگوی کشت هر گروه از بهرهبرداران گسترده میباشد. سیاست قیمتگذاری آب و مالیات بر محصول در مقایسه با سیاست مالیات بر نهاده مکمل، مؤثرتر و مناسبتر میباشند. دو سیاست مالیات بر نهاده و محصول در نرخهای معینی میتوانند به عنوان جایگزین سیاست قیمتگذاری آب بکار روند.
واژههای کلیدی: آب، برنامهریزی ریاضی مثبت، دشت مشهد، سیاست جایگزین
آرش دوراندیش؛ محمود دانشور کاخکی؛ علی رهنما
چکیده
چکیده
زرشک یکی از مهمترین محصولات تولیدی استان خراسان جنوبی است. با توجه به اینکه در حدود 60 هزار نفر در زنجیره تولید، توزیع و فراوری زرشک مشغول به کار هستند و درآمد هزاران خانواده بهطور مستقیم و غیرمستقیم به محصول زرشک وابسته است. اما مصرف سرانه زرشک در کشور کمتر از یک کیلوگرم در سال است، آگاهی از ویژگیهای کیفی مورد توجه مصرف کنندگان ...
بیشتر
چکیده
زرشک یکی از مهمترین محصولات تولیدی استان خراسان جنوبی است. با توجه به اینکه در حدود 60 هزار نفر در زنجیره تولید، توزیع و فراوری زرشک مشغول به کار هستند و درآمد هزاران خانواده بهطور مستقیم و غیرمستقیم به محصول زرشک وابسته است. اما مصرف سرانه زرشک در کشور کمتر از یک کیلوگرم در سال است، آگاهی از ویژگیهای کیفی مورد توجه مصرف کنندگان به گسترش بازار فروش این محصول کمک می کند. لذا هدف از این مطالعه بررسی عوامل کیفی موثر بر قیمت زرشک با استفاده از الگوی قیمت گذاری کیفی در این استان است. دادههای مطالعه از تعداد 100 پرسشنامه که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده از خانوارهای شهرستان بیرجند در سال 1389 تکمیل شده است، استخراج گردید. نتایج حاصل از برآورد الگوی قیمتگذاری کیفی نشان میدهد که پفکی بودن زرشک و خوشرنگ بودن آن و همچنین آگاهی مصرفکنندگان از خواص زرشک، تأثیر مثبت و معنیداری بر روی قیمت زرشک دارد و تأثیر بستهبندی و نشان تجاری بر قیمت زرشک از نظر آماری معنیدار نیست. بنابراین پیشنهاد میشود اطلاعرسانی مناسب برای آگاهی تولیدکنندگان از خواست و سلیقه مصرفکنندگان و همچنین آگاهی مصرفکنندگان از خواص زرشک صورت گیرد.
واژه های کلیدی: استان خراسان جنوبی، زرشک، سلیقه مصرفکنندگان، عوامل کیفی
حکیمه هاتف؛ محمود دانشور کاخکی؛ علی اکبر سروری
چکیده
چکیده
ایران از جمله کشورهایی است که علی رغم در اختیار داشتن منابع و امکانات طبیعی ارزشمند هنوز از نظر اقتصادی در زمره کشورهای توسعه یافته جهان به شمار نمیرود. گسترش صادرات محصولات کشاورزی از طریق توسعه مناطق روستایی، کاهش فقر و محرومیت مناطق، نقش اساسی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشور ایفا مینماید. همچنین صادرات محصولات باغی ...
بیشتر
چکیده
ایران از جمله کشورهایی است که علی رغم در اختیار داشتن منابع و امکانات طبیعی ارزشمند هنوز از نظر اقتصادی در زمره کشورهای توسعه یافته جهان به شمار نمیرود. گسترش صادرات محصولات کشاورزی از طریق توسعه مناطق روستایی، کاهش فقر و محرومیت مناطق، نقش اساسی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشور ایفا مینماید. همچنین صادرات محصولات باغی میتواند تأثیر مثبتی بر توسعه بخش کشاورزی داشته باشد. در این مطالعه مزیت نسبی صادرات سیزده محصول باغی ایران (پسته، انگور، خرما، سیب، بادام، گردو، پرتقال، هلو، زرد الو، گیلاس، نارنگی، کیوی و لیمو) در دوره زمانی 86-1340 با استفاده از اطلاعات موجود در سایت سازمان خوار و بار کشاورزی (فائو) با استفاده از شاخصهایRCA ،RSCA و X2 محاسبه شده و سپس پیش بینی تغییرات این شاخصها برای 4 دوره زمانی انجام شده است. نتایج بدست آمده حاکی از وجود و عدم وجود مزیت نسبی برای محصولات مختلف در دوره زمانی مورد مطالعه میباشد. مثلاً پسته و خرما دارای مزیت نسبی هستند در حالی که انگور، پرتقال، هلو و زردآلو فاقد مزیت نسبی میباشند. همچنین نتایج حاصل از پیش بینی این شاخصها طی دوره زمانی 1390-1387 نشان دهنده تداوم وجود مزیت نسبی در مورد پسته و خرما و عدم مزیت در مورد محصولات انگور، پرتقال، هلو و زردآلو میباشد.
واژههای کلیدی : ایران، برتری، پیش بینی، شاخصهای مزیت نسبی صادراتی، محصولات عمده باغی
فاطمه رضاپور؛ محمود دانشور کاخکی؛ حسین محمدی
چکیده
Abstract
In this article, we examine the major food groups demand in urban areas of Iran for the period 1361 to 1386 by almost ideal demand system, Laspyres Price Index and using Seemingly Unrelated Regression(SUR). In this study, was included mean population of family, with commodities price index and real expenditure(income) of families, as independent variable, in equations system. The resultes showed that the mean population of family, in the most of equations, had significant effect on family demand. Also, homogeneity and symmetry restrictions has been tested. Results show that all of groups ...
بیشتر
Abstract
In this article, we examine the major food groups demand in urban areas of Iran for the period 1361 to 1386 by almost ideal demand system, Laspyres Price Index and using Seemingly Unrelated Regression(SUR). In this study, was included mean population of family, with commodities price index and real expenditure(income) of families, as independent variable, in equations system. The resultes showed that the mean population of family, in the most of equations, had significant effect on family demand. Also, homogeneity and symmetry restrictions has been tested. Results show that all of groups have negative own-price elasticities and the exception of meat, dried fruit, oils and fats and sugar and its products, the other groups are inelastic and among of them, grain is most inelastic and dried fruits is most elastic. Therefore, the government can use pricing policies in long time, in demand good management and correction of consumption model for given groups that them consumption have high elasticity then them price changes. Cereal and its products, bread, egg are necessary groups in food basket of urban families, too and sudden cut of subsidy of the groups isn’t nice and is offered scaledown of it. Meat, fresh fruits and vegetables are luxury and grain is inferior.
Keywords: Linear Approximation Almost Ideal Demand System(LA/AIDS), Laspyres Linear Approximation Price Index, Population mean of family, Income(Expenditure) and Price Elasticity, Urban Areas
JEL: C32, C51, D12, E21,Q1
نرگس خواجه روشنائی؛ محمود دانشور کاخکی؛ غلامرضا محتشمی برزادران
چکیده
چکیده
اصلاح نظام قیمت گذاری مبتنی بر ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی، یکی از کارآمدترین ابزارهای مدیریت تقاضا است که به تنظیم الگوی مصرف آب در این بخش می انجامد. با اصلاح تعرفه های آب در بخش کشاورزی، می توان امیدوار بود که مقدار تقاضای آب کاهش یافته و زمینه صرفهجویی و ذخیره سازی آن فراهم گردد. مطالعه حاضر در این راستا، به منظور تعیین ...
بیشتر
چکیده
اصلاح نظام قیمت گذاری مبتنی بر ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی، یکی از کارآمدترین ابزارهای مدیریت تقاضا است که به تنظیم الگوی مصرف آب در این بخش می انجامد. با اصلاح تعرفه های آب در بخش کشاورزی، می توان امیدوار بود که مقدار تقاضای آب کاهش یافته و زمینه صرفهجویی و ذخیره سازی آن فراهم گردد. مطالعه حاضر در این راستا، به منظور تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی، از روش تابع تولید در محصول گندم و در شهرستان مشهد استفاده نمود. در این روش به منظور برآورد ضرایب توابع تولید، دو مدل کلاسیک و آنتروپی حداکثر تعمیم یافته مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که روش آنتروپی قادر به برآورد دقیق ضرایب توابع نبوده و نمی توان از نتایج آن در محاسبه ارزش اقتصادی آب استفاده نمود. در حالیکه در روش کلاسیک، تابع ترانسلوگ از بین اشکال مختلف توابع، به عنوان بهترین فرم تابع در تولید محصول گندم، انتخاب و ارزش اقتصادی آب معادل 1870 ریال محاسبه شد.
واژه های کلیدی: ارزش اقتصادی آب، روش کلاسیک، روش آنتروپی حداکثر تعمیم یافته، گندم، مشهد