اقتصاد کشاورزی
سید احسان علوی؛ مرتضی محمدی
چکیده
کیفیت محیط‌زیست و عوامل تعیین کننده آن یکی از چالش‌های اصلی حال و آینده بشریت است و توسعه پایدار در راستای حفظ و بهبود محیط‌زیست تفسیر می‌شود. در سال‌های اخیر مطالعات زیادی در مورد عوامل موثر بر کیفیت محیطی انجام شده است. یکی از موضوعات اصلی که در مطالعات مرتبط کمتر مورد توجه قرار گرفته است، تأثیر حاکمیت بر کیفیت محیط‌زیست است. ...
بیشتر
کیفیت محیط‌زیست و عوامل تعیین کننده آن یکی از چالش‌های اصلی حال و آینده بشریت است و توسعه پایدار در راستای حفظ و بهبود محیط‌زیست تفسیر می‌شود. در سال‌های اخیر مطالعات زیادی در مورد عوامل موثر بر کیفیت محیطی انجام شده است. یکی از موضوعات اصلی که در مطالعات مرتبط کمتر مورد توجه قرار گرفته است، تأثیر حاکمیت بر کیفیت محیط‌زیست است. در این مطالعه تأثیر مؤلفه‌های حکمرانی خوب شامل آزادی اقتصادی، آزادی تجاری و آزادی سیاسی بر شاخص عملکرد زیست‌محیطی (EPI) و زیرشاخص‌های آن شامل سلامت محیط، سرزندگی اکوسیستم و تغییرات آب و هوایی بررسی می‌شود. داده‌های مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل آماری مربوط به کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و ترکیه (MENAT) طی سال‌های 2000-2021 می‌باشد. برای برآورد مدل و بررسی رابطه بین متغیرها از روش داده‌های پانل استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که بین آزادی اقتصادی و آزادی سیاسی با شاخص عملکرد محیطی (EPI) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بین آزادی تجاری و EPI رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین مشخص شد که آزادی اقتصادی تأثیر منفی بر سرزندگی اکوسیستم و تغییرات آب و هوایی دارد، اما تأثیر مثبتی بر سلامت محیط‌زیست داشته است. همچنین آزادی سیاسی بر سرزندگی اکوسیستم و تغییرات اقلیمی تأثیر مثبت دارد، اما تأثیر قابل توجهی بر سلامت محیط‌زیست ندارد. نتایج این تحقیق نشان داد که آزادی اقتصادی منجر به سرمایه‌گذاری بیشتر در بخش نفت و گاز کشورهای مذکور شده است و بنابراین انتشار فاضلاب و گاز تاثیر منفی بر حیات محیط‌زیست و تغییرات آب و هوایی داشته است، اما با افزایش تولید و فروش نفت و گاز، درآمد سرانه کشورها افزایش یافته و بهداشت محیط بهبود یافته است. همچنین با توجه به اینکه آزادی سیاسی در میان منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از تنوع زیادی برخوردار است، نتایج نشان داد که کشورهای دارای آزادی سیاسی بیشتر، از طریق آگاهی بیشتر جامعه و پاسخگویی بیشتر دولت‌ها و وضع قوانین حفاظت از محیط زیست، از وضعیت محیط زیست بهتری برخوردار بوده‌اند. البته شاخص بهداشت محیط بیشتر تحت تأثیر وضعیت اقتصادی و تولید سرانه کشورهاست و آزادی سیاسی تأثیر چندانی بر آن ندارد.
