مقالات پژوهشی
روح اله ماقبل؛ کریم نادری مهدیی؛ احمد یعقوبی فرانی؛ مهدی محمدی
چکیده
هدف تحقیق حاضر، شناسایی و تبیین استلزامات کارکردی نظام نوآوری فناورانه کشاورزی است. این تحقیق از نظر دیدمان، در قالب روش آمیخته اکتشافی با رویکرد دوفازی اتصال داده‌های کیفی به کمی است. جامعه آماری بخش کیفی مشتمل بر اعضای اصلی کمیته‌های فناوری‌های نانو و بیو وزارت جهاد کشاورزی (35 نفر) می‌باشد که با استفاده از تکنیک نمونه‌گیری هدفمند، ...
بیشتر
هدف تحقیق حاضر، شناسایی و تبیین استلزامات کارکردی نظام نوآوری فناورانه کشاورزی است. این تحقیق از نظر دیدمان، در قالب روش آمیخته اکتشافی با رویکرد دوفازی اتصال داده‌های کیفی به کمی است. جامعه آماری بخش کیفی مشتمل بر اعضای اصلی کمیته‌های فناوری‌های نانو و بیو وزارت جهاد کشاورزی (35 نفر) می‌باشد که با استفاده از تکنیک نمونه‌گیری هدفمند، از 12 نفر مصاحبه به عمل آمد و در بخش کمی مشتمل بر اعضای کمیته‌های تحقیقاتی فناوری‌های نانو و بیو بخش کشاورزی (117 نفر) می‌باشد که تماماً مورد سرشماری قرار گرفتند. جهت تحقق روایی و پایایی بخش کیفی تحقیق از تکنیک سه‌بعدی نگری و در بخش کمی، از آزمون آلفای کرونباخ و نظرات تخصصی کارشناسان و متخصصان موضوعی استفاده شد. پس از اکتشاف 30 عامل فرعی در قالب 7 عامل اصلی حاصل از بخش کیفی تحقیق با استفاده از نرم‌افزار Atlas.ti5.2 (استلزامات تحقیقاتی- توسعه‌ای، استلزامات نهادی- ساختاری، استلزامات قانونی و سیاست‌گذاری، استلزامات مربوط به کسب و کار و بازار، استلزامات نوآورانه- فناورانه، استلزامات مالی- اعتباری و استلزامات ترویجی- آموزشی) درنهایت در بخش کمی تحقیق با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و LISREL، نسبت به اندازه‌گیری و تأیید میزان تبیین واریانس کل از سوی عوامل شناسایی‌شده اقدام گردید. نتایج نشان داد که 7 عامل ذکرشده در حدود 35/78 درصد از واریانس کل استلزامات کارکردی نظام نوآوری فناورانه کشاورزی را تبیین می‌نمایند.
مقالات پژوهشی
اسماعیل پیش بهار؛ پریسا پاکروح؛ محمد قهرمان زاده
چکیده
صنعت طیور یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های کشاورزی است که در زمینه تولید گوشت و تأمین پروتئین نقش اساسی دارد. به دلیل وجود رقابت بالا در مصرف آب بین غذای انسان و طیور، زیربخش طیور اغلب نهاده‌های خود را از طریق واردات تأمین می‌کند. از آنجاکه هرگونه نوسان و شوک در بازارهای بین‌المللی به دلیلی گسترش ارتباطات بازارهای داخلی را تحت تأثیر قرار ...
بیشتر
صنعت طیور یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های کشاورزی است که در زمینه تولید گوشت و تأمین پروتئین نقش اساسی دارد. به دلیل وجود رقابت بالا در مصرف آب بین غذای انسان و طیور، زیربخش طیور اغلب نهاده‌های خود را از طریق واردات تأمین می‌کند. از آنجاکه هرگونه نوسان و شوک در بازارهای بین‌المللی به دلیلی گسترش ارتباطات بازارهای داخلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بروز هرگونه شوک در قیمت نهاده‌ها در بازارهای جهانی بازار داخلی را تحت تأثیر قرار خواهد داد. این وضعیت بعد از شروع بحران قیمت نفت از سال 1384، بیشتر از قبل قیمت‌ها را تحت تأثیر قرار داده است که به نظر می‌رسد در ایران هم صنعت طیور به واسطه‌ای وارداتی بودن حجم بالای اغلب نهاده‌ها متأثر بوده است. با توجه به مسئله گفته شده هدف این مطالعه بررسی همبستگی بین قیمت نفت، نرخ ارز و قیمت نهاده‌های وارداتی صنعت طیور در دو بازه زمانی داده‌های ماهانه‌ی سالهای83-1374 (قبل بحران) و 93-1384 (بعد بحران) می‌باشد. این هدف با استفاده از رهیافت واین کاپیولا بر اساس ARMA-MGARCH بررسی شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داده نهاده‌های ذرت، سویا در دوره بعد بحران نسبت به دوره قبل بحران همبستگی مثبت و بالایی با قیمت نفت و همبستگی منفی با نرخ ارز از خود نشان داده است. بنابراین می‌توان گفت قیمت نهاده‌های صنعت طیور با شروع شوک‌های قیمت نفت از سال 1384 به دلیل شروع بحران‌های جهانی مانند جنگ عراق و آمریکا، بحران مالی جهانی و افزایش جهانی قیمت نهاده‌های کشاورزی، بیشتر تحت تأثیر تحولات جهانی قرار گرفته است.
مقالات پژوهشی
زهرا فزونی اردکانی؛ همایون فرهادیان؛ غلامرضا پزشکی راد؛ حبیب اله رعنایی کردشولی؛ حبیب اله طباطبائیان
چکیده
در حال حاضر، توجه به ابعاد پایداری بنگاه‌ها در قالب مسئولیت‌های اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی به دلیل ناپایداری مدل‌های تجاری افزایش یافته است. در این راستا، مطالعات نشان می‌دهند که نوآوری، کلید نیل به پایداری است و بهره‌مندی از رهیافت نظام نوآوری به عنوان ابزار ارزیابی نوآوری پایدارتوصیه شده است. هدف این نظام، خلق نوآوری‌هایی ...
بیشتر
در حال حاضر، توجه به ابعاد پایداری بنگاه‌ها در قالب مسئولیت‌های اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی به دلیل ناپایداری مدل‌های تجاری افزایش یافته است. در این راستا، مطالعات نشان می‌دهند که نوآوری، کلید نیل به پایداری است و بهره‌مندی از رهیافت نظام نوآوری به عنوان ابزار ارزیابی نوآوری پایدارتوصیه شده است. هدف این نظام، خلق نوآوری‌هایی است که فشار وارد بر محیط زیست و منابع عمومی جهان را کاهش می‌دهند و به سیاست‌گذاران در تعیین فرآیندها و اجزایی از نظام کمک می‌کند که مداخله در آنها سبب ایجاد بیشترین تغییرات مثبت می‌شود. در صنعت لبنیات نیز در شرایط بروز چالش‌هایی نظیر محدودیت منابع، تغییرات اقلیمی و افزایش جمعیت، اهمیت نوآوری جهت رقابت‌پذیری و ارتقای اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی مطرح شده است؛ به طوری که موجب تولید محصولات پایدار، به روش اخلاقی، در دسترس، ایمن و مغذی می‌گردد. بنابراین، به دلیل این که نظام نوآوری محرک نوآوری پایدار می‌باشد و محیط نهادی نیز بر نوآوری تأثیرگذار است؛ تحقیق حاضر، ماتریس نهاد- پایداری نظام نوآوری صنعت لبنیات ایران را با استفاده از مصاحبه‌های نیمه‌ساختارمند و عمیق با نمونه منتخب از جامعه خبرگان کلیدی و متخصصان موضوعی این صنعت (انتخاب به ترتیب 26 و 20 نفر به روش نمونه‌گیری گلوله برفی)، تکنیک تحلیل محتوا و نرم‌افزار Atlas. ti ترسیم کرده است. نتایج نشان
می‌دهد که علیرغم اهمیت نوآوری پایدار زیست‌محیطی این صنعت طی سالهای اخیر، پاسخگویان به ابعاد اقتصادی و رقابتی آن توجه بیشتری
داشته‌اند. همچنین، پاسخ‌ها حاکی از وجود ناپایداری‌های غالباً اقتصادی و اجتماعی در نهادها و سازمان‌های دخیل در نظام نوآوری این صنعت می‌باشد. در پایان، توصیه‌هایی جهت بهبود سیاست‌های ارتقای نوآوری پایدار این نظام ارائه شده است.
مقالات پژوهشی
سید علی حسینی یکانی؛ زهرا نعمت الهی؛ مسعود حسین زاده
چکیده
اندازه‌گیری تغییرات رفاه اقتصادی همواره به عنوان یکی از کاربردی‌ترین مباحث اقتصادی مطرح بوده است. مطالعه حاضر با هدف محاسبه تغییرات رفاهی ناشی از افزایش قیمت برنج در استان مازندران انجام شد. بدین منظور معیار تغییرات جبرانی (CV) و اطلاعات درآمد و هزینه خانوار استان مازندران در سال 1393 مورد استفاده قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست ...
بیشتر
اندازه‌گیری تغییرات رفاه اقتصادی همواره به عنوان یکی از کاربردی‌ترین مباحث اقتصادی مطرح بوده است. مطالعه حاضر با هدف محاسبه تغییرات رفاهی ناشی از افزایش قیمت برنج در استان مازندران انجام شد. بدین منظور معیار تغییرات جبرانی (CV) و اطلاعات درآمد و هزینه خانوار استان مازندران در سال 1393 مورد استفاده قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده، با افزایش قیمت برنج، رفاه خانوارهای استان مازندران کاهش یافته است. خانوارهای روستایی بیشتر از خانوارهای شهری با کاهش رفاه مواجه شدهاند. همچنین مقایسه کاهش رفاه خانوارها در گروههای مختلف درآمدی نشان می‌دهد که با افزایش سطح درآمد، رفاه خانوارها کمتر کاهش یافته است. لذا لازم است جهت حفظ رفاه خانوارهای استان به دنبال افزایش قیمت برنج، سیاست‌های حمایتی مناسب اتخاذ گردد.
مقالات پژوهشی
حمید عزیزمحمدلو
چکیده
یکی از خصوصیات عمده بخش کشاورزی وجود ریسک به‌عنوان جزء جدایی‌ناپذیر آن است که بر تصمیمات کشاورزان در حوزه‌های مختلف ازجمله تعیین میزان تولید، به‌کارگیری نهاده‌های تولید و انتخاب فناوری اثر می‌گذارد. در این مقاله با هدف بررسی چگونگی واکنش کشاورزان در قبال ریسک ناشی از نااطمینانی تقاضا و اثرات آن بر اشتغال عوامل تولید در بخش کشاورزی، ...
بیشتر
یکی از خصوصیات عمده بخش کشاورزی وجود ریسک به‌عنوان جزء جدایی‌ناپذیر آن است که بر تصمیمات کشاورزان در حوزه‌های مختلف ازجمله تعیین میزان تولید، به‌کارگیری نهاده‌های تولید و انتخاب فناوری اثر می‌گذارد. در این مقاله با هدف بررسی چگونگی واکنش کشاورزان در قبال ریسک ناشی از نااطمینانی تقاضا و اثرات آن بر اشتغال عوامل تولید در بخش کشاورزی، ابتدا نااطمینانی تقاضا در این بخش مبتنی بر رویکردهای مورداستفاده آیزنمن و گاسال محاسبه شد و به دنبال آن با استفاده از روش همگرایی یوهانسون و با بهره‌گیری از داده‌های سری زمانی سالهای 1353 تا 1391 نوع رفتار ریسکی بنگاه‌ها و چگونگی اثرگذاری نااطمینانی تقاضا بر شدت سرمایه‌بری و کاربری فرآیندهای تولیدی در بخش کشاورزی مورد مطالعه و آزمون قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تخمین بردارهای همگرایی بلندمدت، استنباط می‌شود که بنگاه‌های فعال در بخش کشاورزی در قبال ریسک ناشی از نااطمینانی تقاضا واکنش منفی از خود نشان می‌دهند و به‌عبارت‌دیگر ریسک‌گریز هستند. همچنین با افزایش معیار نااطمینانی تقاضا در بخش کشاورزی، هر دو نهاده نیروی کار و سرمایه کاهش می‌یابند با این تفاوت که درصد کاهش سرمایه بیشتر از درصد کاهش نیروی کار است. دلالت ضمنی چنین نتیجه‌ای این است که با افزایش نااطمینانی تقاضا، شدت سرمایه‌بری فرایندهای تولیدی در بخش کشاورزی کاهش یافته و بنگاه‌ها به سمت استفاده از فرآیندها و تکنولوژی‌های کاربرتر تمایل پیدا می‌کنند. این امر ضرورت توجه جدی‌تر به مقوله سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی را آشکار می‌سازد و در این راستا توصیه می‌گردد که با توجه به تشدید فضای ریسکی و نااطمینانی در این بخش، دولت به‌منظور جلوگیری از کند شدن فرایند سرمایه‌گذاری، از مکانیسم‌های ترویجی و انگیزشی مناسب برای تقویت انگیزه کشاورزان برای افزایش سرمایه‌گذاری و تولید بهره گیرد.
مقالات پژوهشی
رضا حیدری کمال آبادی؛ سید علی حسینی یکانی؛ سید مجتبی مجاوریان؛ علیرضا نیکویی
چکیده
مدیریت ریسک نوین به دنبال انتخاب بهترین تکنیک‌ها برای حداقل کردن خطرات و پیامدهای ناشی از فرآیند تصمیم‌گیری است. همچنین تعیین ماهیت ریسک عملکرد محصولات زراعی نیز می‌تواند اطلاعات مفیدی در زمینه چگونگی مدیریت ریسک بخش کشاورزی فراهم نماید. لذا این مطالعه تلاش می‌کند تا روش جدیدی برای محاسبه ریسک عملکرد محصولات زراعی ناشی از تغییرات ...
بیشتر
مدیریت ریسک نوین به دنبال انتخاب بهترین تکنیک‌ها برای حداقل کردن خطرات و پیامدهای ناشی از فرآیند تصمیم‌گیری است. همچنین تعیین ماهیت ریسک عملکرد محصولات زراعی نیز می‌تواند اطلاعات مفیدی در زمینه چگونگی مدیریت ریسک بخش کشاورزی فراهم نماید. لذا این مطالعه تلاش می‌کند تا روش جدیدی برای محاسبه ریسک عملکرد محصولات زراعی ناشی از تغییرات اقلیم را با استفاده از معیار CVaR در شبکه‌های کشاورزی زاینده‌رود ارائه نماید. روش مطالعه شامل سه مرحله است: 1) تولید سناریوهای محتمل دما و بارش با استفاده از مدل‌های AOGCM؛ 2) تولید سناریوهای عملکرد محصولات زراعی منتخب؛ و 3) اندازه‌گیری ریسک عملکرد محصولات کشاورزی با استفاده از دو معیار VaR و CVaR. نتایج این مطالعه نشان داد که مدل لارس می‌تواند به خوبی تغییرات پارمترهای اقلیمی را شبیه‌سازی کند و الگوی ترکیبی ANN-PSO نیز دارای توانایی بالایی در پیش‌بینی عملکرد محصولات زراعی منتخب شبکه‌های کشاورزی زاینده‌رود است. علاوه بر این، نتایج محاسبه دو معیار VaR و CvaR در سطح اطمینان 95 درصد و در دوره آتی (1426-1396) نشان داد که مقادیر این دو معیار برای محصولات گندم، جو، ذرت علوفه‌ای و یونجه به ترتیب برابر (4240،4205)، (4062،4057)، (49061،48480) و (10875،10743) کیلوگرم در هکتار است. همچنین مقایسه مقادیر این دو معیار با دوره گذشته (94-1362) نیز نشان داد که برای تمام محصولات منتخب، معیارهای VaR و CVaR در دوره آتی بزرگتر از دوره گذشته است. در نهایت استفاده از روش جدید برای محاسبه ریسک ناشی از تغییرات اقلیم در بخش کشاورزی توصیه می‌گردد.
مقالات پژوهشی
حبیب الله سلامی؛ مهدی باستانی
چکیده
استمرار واردات برنج به کشور همزمان با افزایش تولید داخلی این محصول، فرضیه بی‌رویه بودن واردات این کالا را در میان تولیدکنندگان داخلی آن شکل داده است. مطالعه حاضر در پی آن است تا این فرضیه را مورد ارزیابی قرار دهد. برای این منظور ابتدا با بهره‌گیری از رویکرد تجزیه و تحلیل اکتشافی اطلاعات (EDA) ارتباط بین واردات و تولید داخلی و همچنین ...
بیشتر
استمرار واردات برنج به کشور همزمان با افزایش تولید داخلی این محصول، فرضیه بی‌رویه بودن واردات این کالا را در میان تولیدکنندگان داخلی آن شکل داده است. مطالعه حاضر در پی آن است تا این فرضیه را مورد ارزیابی قرار دهد. برای این منظور ابتدا با بهره‌گیری از رویکرد تجزیه و تحلیل اکتشافی اطلاعات (EDA) ارتباط بین واردات و تولید داخلی و همچنین سایر عواملی که از جنبه نظری می‌توانند واردات این کالا را در دوره 93-1360توضیح دهند، ارزیابی گردیده است. سپس، ارتباط بین واردات و این عوامل با استفاده از روش های اقتصادسنجی کمی شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اکتشافی اطلاعات نشان می‌دهد تنها دو عامل درآمدهای نفتی و رشد جمعیت ارتباط قابل توجهی با واردات برنج دارند. این نتیجه در کنار این واقعیت که تجزیه و تحلیل اکتشافی اطلاعات بیانگر روند کاهشی قیمت واقعی برنج در دوره مطالعه است منجر به این نتیجه گیری می‌شود که فرضیة بی رویه بودن واردات برنج درست است. نتیجه حاصل از تجزیه و تحلیل اکتشافی اطلاعات توسط روش‌های همگرایی و الگوی اقتصادسنجی ECM نیز تایید می‌شود. با توجه به این نتایج، جدا سازی میزان واردات برنج از درآمدهای نفتی و محدود کردن واردات با در نظر گرفتن کشش تقاضا برای این کالا بگونه‌ای که همواره قیمت دریافتی تولیدکنندگان از روند رشد تورم در کشور پیروی نماید پیشنهاد می‌شود.
