با همکاری انجمن اقتصاد کشاورزی ایران

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

مطالعه حاضر به‌منظور بررسی برخی ابعاد اقتصادی (هزینه‌های تولید، رشد مکانیزاسیون، تغییر عملکرد در واحد سطح، تغییر سطح زیرکشت محصولات و بازدهی منابع تولید) و اکولوژیکی (حفظ محیط‌زیست با جلوگیری از تخریب و فرسایش خاک و استفاده مناسب از سم وکودهای شیمیایی) ناشی ‌از تاسیس تعاونی‌های تولید روستائی استان مرکزی بر اعضاء و نیز محیط حوزه عمل آن‌ها، با روش پیمایشی‌_پس رویدادی (با استفاده از پرسش‌نامه با ضریب پایایی 78 درصد و مقایسه وضعیت تولید محصول توسط بهره‌برداران عضو قبل و بعد از عضویت در تعاونی‌ها) انجام شده است. نتایج مطالعه نشان داد: تشکیل ‌تعاونی‌ها،‌ موجب افزایش سطح بهره‌گیری اعضاء از ادوات مکانیزه (آماده‌سازی 89/5، کاشت 77/0، داشت 86/1 و ادوات تکمیلی63/4 هکتار)، افزایش سطح زیرکشت محصولات اعضاء به‌خصوص چغندرقند، سیب‌زمینی، لوبیا و جوآبی از 05/8-38/1 برابر (در مقایسه با سایر نقاط استان)، افزایش عملکرد محصولات اعضاء تعاونی‌ها (گندم آبی6/0، گندم دیم 97/0، لوبیا 37/0، جوآبی 18/. و علوفه 6/1تن درهکتار) شده است. ولی در افزایش بازدهی آب مزارع و کاهش فرسایش آبی خاک اراضی اعضاء، موفقیت لازم را نداشته‌اند. متوسط مصرف کود ازته اعضاء در گندم آبی، جوآبی، سیب‌زمینی، کلزا و چغندرقند از متوسط توصیه آزمایشگاه کمتر، ولی در لوبیا بیش از دو برابر بوده است. متوسط مصرف کودهای فسفاته در گندم آبی، سیب‌زمینی، لوبیا و کلزا به‌ترتیب 2، 5/3، 2 و3/1 برابر توصیه آزمایشگاه و مصرف کودهای پتاسه در گندم و جوآبی، سیب زمینی، لوبیا، کلزا و چغندرقند به‌ترتیب کمتر از 25/0، 13/0، 5/0، 1/0 ، 13/0و 2/0 برابر مقدار توصیه آزمایشگاه بوده است. متوسط مصرف سموم شیمیایی در مزارع اعضاء نیز از مقدار توصیه علمی کمتر بوده است. بنابراین گرچه تعاونی های مورد مطالعه در افزایش عملکرد محصولات و درآمد اعضاء موثر بوده اند؛ ولی در استفاده بهینه از منابع تولید و نهاده‌ها مانند سموم وکودهای شیمیایی و همچنین حفظ محیط زیست نقش موثری نداشته‌اند؛ که توسعه آموزش‌های مهارتی بهره‌برداران عضو تعاونی‌ها برای استفاده بهینه از منابع و نهاده‌های تولیدی، افزایش مشارکت اعضاء در فعالیت‌های مختلف تعاونی و ارئه خدمات پشتیبانی بیشتر به اعضاء از پیشنهادات محققین است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation of economic and ecological aspects of the agricultural cooperatives: A case study of Markazi Province of Iran

نویسندگان [English]

  • H. Bayat
  • A. Khatoon Abadi

University of Tecnology Isfehan

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate economic impacts (including production costs, mechanization growth, changes in productivity per area, changes in the size of the cultivated area and productivity of production inputs) and ecological impacts (including protecting the environment from degradation and soil erosion as well as sustainable use of chemical fertilizers) of rural agricultural cooperatives on their members and their working environment. The study was conducted in the Markazi Province. The method of the study was Expost facto survey, using a questionnaire with 78 validity. The questionnaire aimed at understanding processes of producing agricultural products by members of the agricultural collectives in the two terms (e.g. before establishing the agricultural collectives and after establishing the agricultural collectives). The results of study showed, that the cooperatives have increased the level of mechanizations (including land plowing and ready for sowing 5/89, cultivating 0.77, crop management 1.8 and complemented equipments 4.63 hectare), the area of planting and the members’ crop yields (especially watery wheat 0.6, cheeky wheat 0.97, watery Barley 0.18, dry Bean's 0.37 and provender 1.6 ton per hectare).However, the cooperatives weren’t effective to increase land use and water productivity as well as to decrease of soil erodiblity. Average application of urea fertilizer in irrigated Wheat, Barley, Potato, Colza and Sugerbeet was less than the standard recommended by laboratory, however for dry Beans were up to two times more. Average applications of phosphate fertilizer were 2, 3.5, 2, 1.3 more than the standard recommended by laboratory for irrigated wheat, potato and dry bean's, respectively. Average application of Potassium fertilizer in :irrigated wheat, Barley, Potato, dry Bean's, Colza and sugar-beet was respectively less than (0.25,0.13,0.5,0.1,0.13and0.2) of the standards. The average application of pecides was less than the standard recommended by the laboratory. Therefore the rural production cooperatives’ were successful in increasing of member’s crop yields and income, however they didn’t have effective roles in improving the environmental sustainability. Consequently, the study show an immediate need in the sustainability as well as marketing training programs for the members of the study agricultural cooperatives.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Production cooperatives
  • Production resources
  • Use
  • Skill training
CAPTCHA Image