نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری- هیات علمی- گروه اقتصاد کشاورزی
2 اقتصاد کشاورزی. دانشکده کشاورزی. دانشگاه فردوسی مشهد
3 دانشگاه زابل
چکیده
در مطالعه حاضر با بررسی اثر مصرف کودهای شیمیایی و برداشت های بی رویه بر کیفیت منابع آب زیرزمینی، رتبه بندی محدودیت استفاده از
زمین های کشاورزی برای حدود 700 هکتار از اراضی دشت کاشمر تعیین شد. بدین منظور اراضی کشاورزی مورد مطالعه به 8 زیربخش تقسیم شد و کیفیت و محدودیت استفاده بیشتر از این اراضی با استفاده از معیارها و فاکتورهای درنظرگرفته شده، توسط روش ویکور برنامه ریزی چندمعیاره رتبه-بندی شدند. سپس، با طرح ریزی مدل برنامه ریزی آرمانی وزنی با در نظرگرفتن 4 هدف زیست محیطی و اقتصادی به طور همزمان برای هر زیربخش، الگوی بهینه کشت و مدیریتی استفاده پایدار از منابع آب زیرزمینی و دست یابی به کشاورزی پایدار پیشنهاد شد. داده های مورد نیاز از اداره جهادکشاورزی، سازمان آب منطقه ای و اداره هواشناسی شهرستان کاشمر در سال 1389 جمع آوری شد. نتایج مطالعه نشان داد که برای جلوگیری از صدمات بیشتر به کشاورزی منطقه، اولویت بندی محدودیت های استفاده از زمین بایستی اجرا شود. نتایج بررسی کیفیت منابع آب کشاورزی درسال های 1387 و 1389 نشان داد که افزایش جبهه شوری در زیربخش های مختلف دشت گسترش یافته و در آینده ای نه چندان دور، کشاورزی منطقه آسیب جدی خواهد دید. بنابراین، لازم است که برنامه هایی از قبیل مدیریت منابع آب زیرزمینی، تغییر الگوی کشت، افزایش سطح زیرکشت گیاهان مقاوم تر به شوری، جایگزینی کودهای شیمیایی با کودهای آلی و توجه به کشاورزی پایدار در منطقه مورد توجه قرار گیرد تا بتوان مدیریت جامعی را در بهره برداری از منابع آب زیرزمینی منطقه داشت.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Determination of Kashmar Plain Cropping Pattern Based on Maintenance of Groundwater Resources Quality
نویسندگان [English]
- S. Shirzadi Laskookalayeh 1
- M. Sabouhi Sabouni 2
- A. Jalali 3
1 Sari Agricultural Sciences and Natural resources University-
2 Ferdowsi University of Mashhad
3 University of Zabol, Iran
چکیده [English]
In the present study, ranking of agricultural land use constraints for about 700 hectares of Kashmar plain lands were determined by studying the consumption of the chemical fertilizers and impacts of irregular harvest on the quality of the groundwater resources. The studied lands were divided into 8 groups. The quality and more use restrictions were ranked by Vicor multi-criteria programming method and the related factors and indicators. Using weighted goal programming model with consideration to the 4 environmental and economical goals for each group simultaneously,, optimal cultivating pattern, sustainable management of groundwater use and achievement to the sustainable agriculture were proposed. The required data were collected from the Agriculture Administration, the Regional Water administration and the meteorological office of Kashmar County in 2011. Results showed that priority ranking of land use restrictions should be considered to prevent more damages to the agricultural areas. The results on the agricultural water resources quality during 2009 and 2011 showed that salinity increment in different subdivisions has developed. This causes the regional agriculture to face serious damages in the near future. Therefore, in order to achieve a comprehensive management on exploiting the regional groundwater resources, it is necessary to pay attention to some programs such as groundwater quality management, cultivation pattern change, cultivating the more resistant plants to salinity, replacing the chemical fertilizers with organic ones and considering the sustainable agriculture in the region..
کلیدواژه‌ها [English]
- Goal Programming
- Vikor Method
- Sustainable agriculture
- Groundwater quality
)
ارسال نظر در مورد این مقاله