بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص Qتوبین شرکت های وابسته صنایع غذایی (مطالعه موردی: صنعت قند و شکر)

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• حسین محمدی
• فرشاد شعبانیان
• آهون کاسب

دانشگاه فردوسی مشهد

https://doi.org/10.22067/jead2.v0i0.37129

چکیده

کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، از درجه بالایی از بی‌ثباتی متغیرهای کلان اقتصادی برخوردار هستند. در این کشورها نرخ ارز، نرخ سود بانکی و نرخ تورم دارای نوساناتی هستند که می تواند محیط نامطمئنی برای سرمایه گذاران به وجود آورد. از این رو، در این پژوهش به بررسی تأثیر برخی متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص Q توبین شرکت‌های گروه قند و شکر سازمان بورس اوراق بهادار تهران طی دوره1390-1380 پرداخته شده است. برآورد مدل در قالب داده های تابلویی و تحلیل اثرات تصادفی انجام شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که نرخ ارز، نرخ تورم و نرخ بازده دارایی ها دارای تأثیر منفی و غیر معنادار بر شاخص Q توبین بوده‌اند. نرخ سود بانکی دارای اثر منفی و معنادار و ارزش افزوده بازار نیز دارای تأثیر مثبت و معناداری بر شاخص Q توبین بوده است.

کلیدواژه‌ها

• شاخص Q توبین
• داده‌های تابلویی
• نرخ سود بانکی
• نرخ ارز
• نرخ بازده دارایی‌ها
• صنایع قند و شکر

20.1001.1.20084722.1393.28.4.5.2

عنوان مقاله [English]

The Effect of Macroeconomic Variables on Tobin’s Q Indicator in the Agro-based Companies (Case Study: Sugar Industry)

نویسندگان [English]

• H. Mohammadi
• F. Shabanian
• A. Kaseb

Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

Developing countries, including Iran, have a high degree of volatility of macroeconomic variables. Fluctuations inex change rate, bank interest rate and inflation rate can create insecure environment for in vestorsin Iran. Hence, this study examined the impact of macroeconomic variables on the Tobin’s Q index for the Sugar companies of Tehran Stock Exchange (TSE) during the period between1380-1390. A panel data model in the form of random-effects analysis was performed. The results indicate that the exchange rate, inflation rate and therate of return onassetshavean insignificant negative impact on the Tobin’s Q index. Bank interest rateshave a significant negative impact, while Market value has a significant positive impact on the Tobin’s Q index.

کلیدواژه‌ها [English]

• Tobin’s Q index
• Panel Data
• Bank interest rate
• Exchange Rate
• Rate of return on assets
• Sugar in dustry

مراجع

اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران. 1392. آمار کل صادرات و واردات به ج. ا. ایران.

2- برازنده م. 1376. اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص قیمت سهام. پایان‌نامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی.

3- حلافی ح. و سعیدی س. ن. 1391. بررسی واکنش‌های متقابل نا اطمینانی در نرخ ارز و شاخص قیمت سهام بورس تهران. فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 9. شماره 1.

4- حیدری ح. و بشیری س. 1391. بررسی رابطه بین نا اطمینانی نرخ واقعی ارز و شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران، مشاهداتی بر پایه مدل.VAR-GARCH فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی.

5- حیدری ح. و پروین س. و شاکری ع. و فیضی ینگجه س. 1389. نوسانات تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی در ایران، بر پایه مدل‌های GARCH. فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران: شماره 43. صص112-99.

6- زارع ه. و رضایی ز. 1385. تأثیر بازارهای ارز، سکه و مسکن بر رفتار شاخص بازار بورس اوراق بهادار تهران: یک الگوی تصحیح خطای برداری. مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان. شماره بیست و یک. صص112-99.

7- صالحی ع. 1380. تأثیر وجود همبستگی بین نسبت Q و سایر نسخه های Q در ارزیابی عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.

8- صامتی م. و مرادیان تهرانی م. 1386. بررسی ارتباط میان ارزش شرکت با نرخ تورم با استفاده از شاخص توبین در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 83-1373. فصلنامه بررسی‌های اقتصادی: شماره 3. صص 60-45.

9- صمدی س. و رنجبر ه. و صالحی ف. 1385. بررسی رابطه ی متغیرهای کلان اقتصادی با شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران. مجله دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان: شماره چهل. صص72-5.

10- قالیباف اصل ح. 1381. بررسی اثر نرخ ارز بر روی ارزش شرکت در ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه مدیریت دانشگاه تهران.

11- کریم زاده م. 1385. بررسی رابطه ی بلندمدت شاخص قیمت سهام بورس با متغیرهای کلان پولی با استفاده از روش همجمعی در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران. شماره 26 .

12- محمدی ح. و کرباسی ع. و تعالی مقدم آ. 1392. اقتصادسنجی کاربردی با کمک ایویوز و میکروفیت. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

13- نجارزاده ر. و آقایی خوندابی م. و رضایی پور م. 1388. بررسی تأثیر نوسانات شوک‌های ارزی و قیمتی بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رهیافت خودرگرسیون برداری. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی: سال نهم. شماره اول. صص175-147.

14- مهدوی ا. و میدری ا. 1384. ساختار مالکیت و کارایی شرکت‌های فعال در بازار اوراق بهادار تهران. مجله ی پژوهشات اقتصادی: شماره 71. صص 132-103.

15- پی ریموند ن. 1373. مدیریت مالی. ترجمه جهانخانی ع. و پارسائیان ع. جلد 1و 2. تهران: انتشارات سمت

16- Arcelus F.J., Nitra.D., and Srinivasan.G. 2005. On the Incidence of Deferred Taxes, Intangibles and Non-Linearities in the Relationship Between Tobin’s Q and ROI. Journal of Economics and Business, 57 (2): 165-185.

17- Adam A.M. and Tweneboah G. 2008. "Foreign direct investment and stock market development: Ghaina evidence", MPRA Paper, http://mpra.ub.unimuenchen.de/11985/1/fdi.pdf.

18- Chin Ch.L., Lee P., and Chi H.Y. 2006. Patent Citation, R&D Spillover, and Tobin's Q: Evidence from Taiwan Semiconductor Industry. Review of Quantitative Finance and Accounting, 26 (1): 67-84.

19- Chinzara Z. 2011. “Macroeconomic Uncertainty and Conditional Stock Market Volatility in South Africa”, South African Journal of Economics: 79(1): pp.27-49.

20- Eita J.H. and Jordan A.C. 2010. A Causality Analysis between Financial Development and Economic Growth for Botswana. African Finance Journal, 12(1):72-89.

21- Gan C., Lee M., Yong H.H.A., and Zhang J. 2006. “Macroeconomic variables and Stock market interactions: New Zealand evidence” , Investment Management and Financial Innovations, 3(4): pp.89-101.

22- Kato K.H., Loewnstein .U., and Tsay W. 2002. "Dividend policy, cash flow, and investment in japan", Pacific-Basin Finance Journal,10, pp. 443– 473.

23- Kurihara Y. 2006. The Relationship between Exchange Rate and Stock Prices During the Quantitative Easing Policy in Japan. International Business Research, 11(4): 375-386.

24- Lang L. and Litzenberger R.H. 1989. “Dividend Announcements: Cash Flow Signaling as Free Cash Flow Hypothesis” ,Journal of Financial Economics, 24(2): 181-191.

25- Lindenberg E. and Ross S. 1981. "Tobin’s q ratio and industrial organization ",Journal of Business,54: pp. 1– 32.

26- Lorenzoni G. and Walentin K.. 2007. “Financial Frictions, Investment and Tobin’s q Sveriges Risk bank ” Working Paper Series.

27- Tobin J. 1969. A General Equilibrium Approach to Monetary Theory Journal of Money, Credit and Banking: 1, 15-29.

28- Tobin J. 1978. Monetary Policies and the Economy: the Transmission Mechanism. Southern Economic Journal, 37: 421-431.

29- Vogt S.1994. “The cash flow/investment relationship: evidence from U.S. manufacturing firms” , Financial Management, 23: 3– 20.

30- Wet D.J. and Hall J.H. 2004. The relationship between EVA, MVA and leverage, Meditari Accountancy Research 12, 1: 39-35.

31- Wolfe J. 2003. The Tobin's q as a Company Performance Indicator. Developments in Business Simulation and Experimental Learning, 30: 155-160.