شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر پایداری زنجیره تأمین کشاورزی با رویکرد دیمتل فازی و سوارا فازی در دوران کووید-19 (مطالعه موردی)

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• پرستو سارانی ¹
• علیرضا شهرکی ¹
• سیدعلی بنی هاشمی ²

¹ گروه مهندسی صنایع، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

² گروه مهندسی صنایع، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

10.22067/jead.2024.82402.1193

چکیده

بی­شک همه‌گیری کووید-19 اثرات منفی زیادی را بر تمامی جنبه­‌های زندگی بشر وارد کرده است. در سراسر تاریخ، تأمین مواد غذایی در طی بحران­‌هایی نظیر همه­‌گیری­‌ها، موضوعی حائز اهمیت بوده است. از آنجایی که بخش کشاورزی، بخشی دارای اهمیت در زنجیره تأمین مواد غذایی می­‌باشد و در میان محصولات کشاورزی گندم از اهمیت خاصی برخوردار است؛ لذا این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت‌­بندی عوامل مؤثر بر پایداری زنجیره تأمین کشاورزی با تمرکز بر محصول گندم، در دوران کرونا و پس از آن صورت گرفت. شناسایی عوامل مؤثر بر پایداری زنجیره تأمین کشاورزی براساس پیشینه پژوهش صورت گرفت و سپس این عوامل با روش دلفی نهایی شدند. بررسی روابط علی و معلولی و تعامل معیارها با یکدیگر با روش دیمتل فازی صورت گرفت. سپس رتبه‌بندی معیارها به کمک روش سوارا فازی انجام شد. نتایج روش دلفی منجر به شناسایی سه بعد تدارکات پایدار، تأمین و طراحی پایدار و توزیع پایدار در حوزه پایداری شد که هر یک دارای زیرمعیارهایی بودند. مطابق نتایج بدست آمده در روش دیمتل توجه سازمان‌های تحقیقاتی به تحقیقات مورد نیاز در رابطه با پایداری در زیر معیارهای تدارکات پایدار، همکاری با تامین کننده دارای گواهینامه ISO در زیر معیارهای تأمین و طراحی پایدار، توقف بازاریابی خاکستری محصولات در زیر معیارهای توزیع پایدار، مؤثرترین معیارها در زنجیره تأمین کشاورزی محصول گندم در دوران کووید-19 شناسایی شدند. همچنین میزان اهمیت این معیارها در روش سوارا فازی تعیین شد. با توجه به نتایج پژوهش بالا بردن سطح آگاهی کشاورزان در رابطه با پایداری و همچنین استفاده از بذرهای تأیید شده باعث جلوگیری از هدر رفتن منابع شده و پایداری زنجیره تأمین را افزایش می‌دهد. همچنین توقف بازاریابی خاکستری در زنجیره تأمین گندم باعث پایداری زنجیره تأمین در جهت افزایش امنیت غذایی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

• پایداری
• تکنیک دیمتل فازی
• زنجیره تأمین
• سوارا فازی
• کشاورزی

موضوعات

• مدیریت کشاورزی

---

©2023 The author(s). This is an open access article distributed under Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0), which permits use, sharing, adaptation, distribution and reproduction in any medium or format, as long as you give appropriate credit to the original author(s) and the source.

مراجع

1. Adeli Sardooei, M., Hayati, B., Zarifian, S., & Hosseini Nasab, S.D. (2011). Factors effecting sustainability of agriculture practices in Jiroft County (Case study: onion, potato and tomato). Journal of Agricultural Economics and Development, 25(4). (In Persian). https://doi.org/10.22067/jead2.v0i0.12185
2. Afrous, A., & Abdollahzadeh, G. (2011). Assessing factors affecting on sustainability of agriculture a case of Dezful County, Southwest Iran. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 5(11), 1444-1449.
3. Afzali, Z., & Zare Mehrjerdi, M. (2021). Investigating the impact of corona on the decline of agricultural cooperatives business. Journal of International Business Administration, 4(3), 91-103. (In Persian with English abstract). https://doi.org/10.22034/jiba.2021.45467.1681
4. Ahmadyan, A. (2021). The effect of the corona virus on agriculture, industry and services in the DSGE model. The Journal of Economic Policy, 13(25), 181-211. (In Persian with English abstract). https://doi.org/10.22034/epj.2021.15351.2138
5. Barichello, R. (2020). The COVID‐19 pandemic: Anticipating its effects on Canada's agricultural trade. Canadian Journal of Agricultural Economics/Revue canadienne d'agroeconomie, 68(2), 219-224.
6. Cheng, H., Chen, C., Wu, S., Mirza, Z.A., & Liu, Z. (2017). Emergy evaluation of cropping, poultry rearing, and fish raising systems in the drawdown zone of Three Gorges Reservoir of China. Journal of Cleaner Production, 144, 559-571.
7. (2020). Coronavirus Food Supply Chain Under Strain What to do? http://www.fao.org/3/ca8308en/ca8308en.pdf
8. Fathi, M.R., & Sadeghi, R. (2021). Identifying and ranking the key success factors of the block chain in the sustainable supply chain of the food industry with the integrated approach of interpretive structural modeling and fuzzy dematerialization. ANDISHEH AMAD, 20(76), 175-202. (In Persian)
9. Frederico, G.F. (2021). Towards a supply chain 4.0 on the post-COVID-19 pandemic: a conceptual and strategic discussion for more resilient supply chains. Rajagiri Management Journal.
10. Galanakis, C.M. (2019). Lipids and Edible Oils: Properties, processing and applications. Academic Press.
11. Hashemi Fesharaki, M., & Safarzadeh, H. (2022). Modeling the sustainable supply chain network design for food-agricultural industries considering social and environmental impacts. Comput Intell Neurosci, 2022, 6726662. https://doi.org/10.1155/2022/6726662
12. Hashemi Nejad, A., Abdeshahi, A., Ghanian, M., & Khosravipour, B. (2020). Analyzing factors affecting wheat production risk in Iran. Journal of Agricultural Economics and Development, 33(4), 329-338. (In Persian with English abstract). https://doi.org/10.22067/jead2.v33i3.66850
13. Husenov, B., Asaad, S., Muminjanov, H., Garkava-Gustavsson, L., Yorgancillar, A., & Johansson, E. (2017). Evaluation and managing wheat seed-borne diseases: Options and suggestions from the case of Tajikistan. Cereal Research Communications, 45(1), 124-138.
14. Husenov, B., Otambekova, M., Muminjanov, H., Morgounov, A., Asaad, S., Gustavsson, L., & Johansson, E. (2020). Constraints and perspectives for sustainable wheat production in Tajikistan. Frontiers in Sustainable Food Systems, 4. https://doi.org/10.3389/fsufs.2020.00027
15. Karmaker, C. L., Ahmed, T., Ahmed, S., Ali, S.M., Moktadir, M.A., & Kabir, G. (2021). Improving supply chain sustainability in the context of COVID-19 pandemic in an emerging economy: Exploring drivers using an integrated model. Sustainable Production and Consumption, 26, 411-427.
16. Khan, S.A.R., Dong, Q., Zhang, Y., & Khan, S.S. (2017). The impact of green supply chain on enterprise performance: In the perspective of China. Journal of Advanced Manufacturing Systems, 16(03), 263-273.
17. Kiani Mavi, R., Goh, M., & Zarbakhshnia, N. (2017). Sustainable third-party reverse logistic provider selection with fuzzy SWARA and fuzzy MOORA in plastic industry. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 91(5), 2401-2418. https://doi.org/10.1007/s00170-016-9880-x
18. Maggo, D. (2020). Impact of COVID-19 on smallholder farmers – insights from India. WBCSD news articles and insights. https://www.wbcsd.org/Overview/News-Insights/WBCSD-insights/Impact-of-COVID-19-on-smallholder-farmers-in-India#
19. Meemken, E.-M., Barrett, C.B., Michelson, H.C., Qaim, M., Reardon, T., & Sellare, J. (2021). Sustainability standards in global agrifood supply chains. Nature Food, 2(10), 758-765.
20. Nations, U. (2020). Sustainable Development Knowledge Platform. Department of Economic and Social Affairs. https://sustainabledevelopment.un.org/
21. Negri, M., Cagno, E., Colicchia, C., & Sarkis, J. (2021). Integrating sustainability and resilience in the supply chain: A systematic literature review and a research agenda. Business Strategy and the Environment, 30(7), 2858-2886. https://doi.org/https://doi.org/10.1002/bse.2776
22. Panjeh Fouladgaran, H.R., & Bahiraie, N. (2014). Role of critical success factors in sustainable supply chain management. International Journal of Applied Research in Industrial Engineering, 16, 320-328.
23. Rahmani, A., Vaziri Nezhad, R., Ahmadi Nia, H., & Rezaeian, M. (2020). Methodological principles and applications of the Delphi method: A Narrative review RUMS_JOURNAL, 19(5), 515-538. (In Persian with English abstract). https://doi.org/10.29252/jrums.19.5.515
24. Rajak, S., Mathiyazhagan, K., Agarwal, V., Sivakumar, K., Kumar, V., & Appolloni, A. (2021). Issues and analysis of critical success factors for the sustainable initiatives in the supply chain during COVID-19 pandemic outbreak in India: A case study. Research in Transportation Economics, 101114.
25. Rezaeian, M. (2019). Getting to Know the Delphi Method [Research]. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 17(12), 1093-1094. (In Persian)
26. Rezaeifar, M.R., Zare Mehrjerdi, M.R., Nezamabadi-pour, H., & Mehrabi Boshr Abadi, H. (2023). Designing a sustainable development model for agricultural sector under critical circumstances (COVID-19 Pandemic): A fuzzy approach. Iranian Journal of Fuzzy Systems, 20(2), 173-200. https://doi.org/10.22111/ijfs.2023.7565
27. Sardar Shahraki, A., & Ghaffari Moghdam, z. (2023). Analysis of types of efficiency with risk of wheat production in Sistan region. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 54(1), 201-220. https://doi.org/10.22059/ijaedr.2022.341903.669143
28. Sarfarazi, M., Jafari, S.M., Rajabzadeh, G., & Galanakis, C.M. (2020). Evaluation of microwave-assisted extraction technology for separation of bioactive components of saffron (Crocus sativus). Industrial Crops and Products, 145, 111978.
29. Sharghi, T., Hassan, S., & Eftekhari, A. (2010). Effective factors in achieving sustainable agriculture. American Journal of Agricultural and Biological Science, 5. https://doi.org/10.3844/ajabssp.2010.235.241
30. Sharma, R., Shishodia, A., Kamble, S., Gunasekaran, A., & Belhadi, A. (2020). Agriculture supply chain risks and COVID-19: mitigation strategies and implications for the practitioners. International Journal of Logistics Research and Applications, 1-27.
31. Si, S.-L., You, X.-Y., Liu, H.-C., & Zhang, P. (2018). DEMATEL technique: A systematic review of the state-of-the-art literature on methodologies and applications. Mathematical Problems in Engineering, 2018, 3696457. https://doi.org/10.1155/2018/3696457
32. Sridhar, A., Balakrishnan, A., Jacob, M.M., Sillanpää, M., & Dayanandan, N. (2022). Global impact of COVID-19 on agriculture: role of sustainable agriculture and digital farming. Environmental Science and Pollution Research, 1-17.
33. Tahmasbi Roshan, N., Abadi Morovati Sharif, A., Mirghafoori, S.H., & Mir Fakhreddini, S.H. (2019). Role of sustainable supply chain management dimensions on sustainability of Mazandaran Province agricultural cooperatives. Co - Operation and Agriculture, 8(29), 1-34. (In Persian with English abstract). https://doi.org/https://doi.org/20.1001.1.27835464.1398.8.29.1.8
34. Vrtagić, S., Softić, E., Subotić, M., Stević, Ž., Dordevic, M., & Ponjavic, M. (2021). Ranking road sections based on MCDM model: New improved fuzzy SWARA (IMF SWARA). Axioms, 10(2), 92.
35. Workie, E., Mackolil, J., Nyika, J.M., & Ramadas, S. (2020). Deciphering the impact of COVID-19 pandemic on food security, agriculture, and livelihoods: A review of the evidence from developing countries. Current Research in Environmental Sustainability, 2, 100014-100014.
36. Yang, M., Movahedipour, M., Zeng, J., Xiaoguang, Z., & Wang, L. (2017). Analysis of success factors to implement sustainable supply chain management using interpretive structural modeling technique: A real case perspective. Mathematical Problems in Engineering.
37. Zolfani, S.H., Görçün, Ö.F., & Küçükönder, H. (2021). Evaluating logistics villages in Turkey using hybrid improved fuzzy SWARA (IMF SWARA) and fuzzy MABAC techniques. Technological and Economic Development of Economy, 27(6), 1582-1612.