با همکاری انجمن اقتصاد کشاورزی ایران

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

2 گروه اقتصاد کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی

3 دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
مدیریت منابع آب در ایران با تقاضای فزاینده برای منابع آب، افزایش قابل توجه در هزینه‌های عرضه آب و برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی مواجه می‌باشد. برای بهبود کارایی استفاده از آب، اقتصاد‌دانان افزایش قیمت نهاده آب را پیشنهاد می‌کنند ولی سیاستگذاران به دلیل نگرانی‌های اقتصاد‌ی، فرهنگی و سیاسی این پیشنهاد را رد می‌کنند. در این تحقیق از تکنیک برنامه‌ریزی ریاضی مثبت (PMP) در سطح مزرعه برای تحلیل اثرات مختلف کاربرد سیاست‌های قیمت‌گذاری آب و همچنین سیاست‌های جایگزین آن در دشت مشهد (استان خراسان رضوی) بهره گرفته شد. سناریوهای شبیه‌سازی‌شده شامل افزایش قیمت نهاده آب، مالیات بر نهاده‌های مکمل نهاده آب و مالیات بر محصول می‌باشد. اثر سیاست‌های جایگزین بسته به گروه بهره‌بردار نماینده متفاوت بوده و اثرات آن بر درآمد، تقاضای آب و الگوی کشت هر گروه از بهره‌برداران گسترده‌ می‌باشد. سیاست قیمت‌گذاری آب و مالیات بر محصول در مقایسه با سیاست مالیات بر نهاده مکمل، مؤثرتر و مناسب‌تر می‌باشند. دو سیاست مالیات بر نهاده و محصول در نرخ‌های معینی می‌توانند به عنوان جایگزین سیاست قیمت‌گذاری آب بکار روند.

واژه‌های کلیدی: آب، برنامه‌ریزی ریاضی مثبت، دشت مشهد، سیاست جایگزین

عنوان مقاله [English]

An Application of Positive Mathematical Programming Model to Analyze the Effects of Alternative Policies to Water Pricing in Mashhad Plain

نویسندگان [English]

  • A. Bakhshi 1
  • R. Moghaddasi 2
  • M. Daneshvar Kakhki 3

1 Agricultural Economics, Department of Islamic Azad University, Mashhad Branch

2 Department of Agricultural Economics, Science and Research Branch, Islamic Azad University

3 Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

Abstract
Management of water resources in Iran is faced with growing demand for water resources, a considerable increase in the costs of supplying additional water and uncontrolled exploitation of underground waters. Economists suggest water pricing to improve water use efficiency; however, government tends to reject that advice due to political risk, economic and cultural concerns. We used a positive mathematical programming (PMP) model at farm level, to analyze the different effects caused by the implementation of water pricing and alternative polices on irrigated agriculture in the Mashhad plain (Khorasan Razavi Province). Three policy options including water pricing, water complementary input factor taxes, and output taxes were examined. The effects of alternative policies are strongly dependent on group of farmers and that would create widespread effects on farm income, water savings and cropping pattern. Water pricing and output tax policies are better suited and effective than water complementary input factor taxation but both input factor tax and output tax policy at certain rates can be alternatives to water pricing policy.

Keywords: Water, Positive Mathematical Programming, Mashhad plain, Alternative policy

CAPTCHA Image