نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
2 دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران
چکیده
بدلیل اهمیت تولید برنج در استان مازندران، بررسی وضعیت بازار این محصول در این استان از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشد. به این منظور، با تکمیل تصادفی 55 پرسشنامه در هر یک از سطوح تولید، عمده فروشی و خرده فروشی، در سال 1386، بازار برنج در استان مازندران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حاشیه بازاریابی در دو رقم محلی (طارم) و پرمحصول به ترتیب 5850 و 3700 ریال بوده است. حاشیه عمده فروشی بیشتر از حاشیه خرده فروشی و سهم تولیدکننده در ارقام محلی و پرمحصول به ترتیب 214 /58 و 564/52 درصد برآورد شد. سهم عمده فروش در هر دو بازار بیشتر از خرده فروش بوده است. بطور کلی، در هر دو رقم حضور عمده فروشان باعث افزایش ناکارآیی بازار شده و ناکارآترین مسیر بازاررسانی از لحاظ ناکارآیی قیمتی، فنی و ناکارآیی کل، مسیر تولیدکننده- عمده فروش- مصرف کننده و کارآترین مسیر نیز مربوط به مسیر تولید کننده- مصرف کننده بوده است. برآورد ضریب هزینه نشان داد که در بازار ارقام محلی و پرمحصول به ترتیب 143/11 و 20 درصد از قیمت نهایی مربوط به هزینه های بازاریابی است. جمع هزینه های بازاریابی با قیمت سر مزرعه در هر دو رقم اختلاف قابل توجهی داشته است، لذا، این بازارها شفاف نبوده و همین امر از کارآیی بازارها می کاهد. با توجه به برآورد تابع حاشیه کل، در هر دو بازار، قیمت خرده فروشی و هزینه بازاریابی اثر معنی داری بر حاشیه کل داشته و قیمت خرده فروشی اثر بزرگتر و معنی دارتری بر حاشیه کل داشته است. بطوریکه با افزایش یک درصدی در قیمت خرده فروشی در بازارهای رقم محلی و پرمحصول، به ترتیب حاشیه کل 625/1 و 436/1 درصد افزایش می یابد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Market Margin and Efficiency Analysis of Rice in Mazandaran Province
نویسندگان [English]
- H. Amirnejad 1
- H. Rafiee 2
1 Department of Agricultural Economics, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Sari, Iran
2 Tehran University
چکیده [English]
It is very important to analyze the rice market structure in Mazandaran province, as this province is competent to produce rice. Mazandaran rice market was analyzed by completing 55 questionnaires in Producer, wholesaler and retailers level, randomly in 2009. Results show that marketing margins of two Varieties namely- local (Tarom) and multi-product- were 5850 and 3700 rials, respectively; also, the rice wholesale marketing margin is more than its retail marketing margin and producer proportion for local and multi-product have been estimated 58.214 and 52.564 percent, respectively. The wholesaler share is more than retailer share in rice market for both types. As whole, by existence of wholesalers, inefficiency of the market will increase; the producer-wholesaler-consumer channel has been the most inefficient marketing rout in case of price, technical and total inefficiency but the producer-consumer rout has been the most efficient one. Estimating the cost coefficient imply that 11.143 and 20 percent of total cost relate to marketing cost in local and multi-product markets, respectively. There is a lot of difference between sum of marketing costs and farm cost in two types markets. So these markets are not clear and this cause to decrease their efficiency. According to estimated total marketing margin function, in two types markets, retail price and marketing cost have significant effects on total marketing margin and retail price has higher and more significant effect on total marketing margin. Therefore, if retail price increase by 1 percent, total marketing margin will increase 1.625 and 1.436 percent in local and multi-product markets, respectively.
کلیدواژه‌ها [English]
- Market Margin
- Market Efficiency
- Marketing Cost Coefficient
- Marketing Rout
)
ارسال نظر در مورد این مقاله