نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• سمانه غزالی
• عبدالکریم اسماعیلی

دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

چکیده

چکیده
برداشت بی رویه از چاه های کشاورزی اطراف دریاچه پریشان، علاوه بر کاهش سطح آب های زیرزمینی و شوری آب بر سطح آب دریاچه و حرکت آن به سمت چاه های اطراف موثر بوده است. لذا مطالعه حاضر به ارزیابی تأثیرات جانبی برداشت از چاه های کشاورزی اطراف دریاچه پرداخته است. در این راستا اثر بازخورد میان فعالیت کشاورزی اطراف دریاچه و سطح آب دریاچه با استفاده از مدل وقفه های توزیع شده گسترده مورد بررسی قرار گرفته و از نتایج آن در مدل اقتصادی- اکولوژیکی، استفاده شده است. نتایج نشان داد که با افزایش بهره برداری از چاه های کشاورزی جهت آبیاری گندم، عملکرد این محصول افزایش یافته و بنابراین افزایش درآمد زارعین را درپی داشته است. اما از سویی دیگر این افزایش بهره برداری از چاه های اطراف دریاچه، سطح ایستابی را افت داده و باعث افزایش هزینه آبکشی شده است. با توجه به بزرگتربودن تأثیر اضافه برداشت از آب های زیرزمینی بر هزینه آبکشی نسبت به این تأثیرات بر درآمد زارعین، اضافه برداشت سود منفی (زیان) برای گندمکاران منطقه درپی داشته است. از طرف دیگر افت سطح آب دریاچه ناشی از اضافه برداشت از چاه های کشاورزی منجر به کاهش عملکرد گندم و کاهش درآمد زارعین شده است و همچنین باعث افت در سطح ایستابی چاه های اطراف دریاچه، افزایش هزینه آبکشی شده و درنهایت کاهش سود برای گندمکاران منطقه گردیده است. لذا جلوگیری از برداشت بی رویه آب‌های زیرزمینی، برای حفاظت از اکوسیستم دریاچه و کنترل سطح آب های زیرزمینی در منطقه توصیه می-گردد.

واژه های کلیدی: تأثیرات جانبی، برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی، مدل وقفه های توزیع شده گسترده، دریاچه پریشان

عنوان مقاله [English]

Incorporate Externalities of Water Extraction from Agricultural Wells Around Parishan Lake, Case Study: Wheat Product

نویسندگان [English]

• S. Ghazali
• A. Esmaieli

Agricultural Economic, College of Agriculture, Shiraz University

چکیده [English]

Abstract
Irregular extraction from agricultural wells around Parishan Lake, moreover fall of groundwater surface and water salty, would affect the level of Lake water and move Lake water into wells. In this study we have evaluated the externalities of extraction from agricultural wells around the Lake. Therefore feedback effect is considered between agricultural activity around the Lake and level of Lake water by Autoـ regressive Distributed Lag Model. The results use in the ecologicalـ economic model. The results show that increase of water extraction from agricultural wells for wheat irrigation would affect the wheat yield and therefore increase farmers income. But on the other hand increase of extraction from wells, would affect the groundwater surface and increase pumping cost. By attention to effects of groundwater extraction on pumping cost are more than these effects on farmers income, so excess extraction has negative profit (loss) for farmers. In addition decreasing of the Lake water duo to excess extraction from groundwater, would affect the wheat yield and decrease farmers income and would affect the groundwater surface in wells around the Lake and increase pumping cost, so it decreases farmers profit. So we have offered to control of irregular extraction from groundwater for protection of Lake ecosystem and groundwater surface.

Keywords: Externalities, Irregular Extraction from Groundwater, Autoـ regressive Distributed Lag Model, Parishan Lake