محاسبه درجه انحصار در بازار داخلی پسته ایران

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسنده

موسسه تحقیقات پسته کشور

چکیده

چکیده
میزان موثر بودن سیاست های حمایتی، تشویقی و باز دارنده دولت در بازار هر محصولی از جمله پسته بستگی تام به درجه و نوع انحصار در آن بازار دارد. شناخت از ساختار بازار، همچنین در طراحی موفق ابزارهایی چون بورس و تعاونی موثر است. در مطالعه جاری، ساختار انحصار در بازار داخلی پسته ایران مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، تعداد 343 پرسشنامه مربوط به کشاورزان و 252 پرسشنامه مربوط به تجار از استان های کرمان، فارس، خراسان، تهران و یزد تکمیل شد. برای محاسبه درجه انحصار در هر یک از سطوح مورد نظر از دو روش، الگوی ساختار بازار – روابط اقتصادی بنگاه – عملکرد (پیامد بازار)2 ، و سازمان صنعتی تجربی جدید3 استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که در سطح خریداران محلی، بررسی ساختار بازار، رفتار بنگاه و پیامد بازار، هر سه بیانگر وجود جو رقابتی است. این در حالی است که در سطح صادر کنندگان، علی رغم ساختار رقابتی بازار، رفتار بنگاهها و در نتیجه آن پیامد بازار بیانگر وجود انحصار خرید است. نتایج همچنین نشان داد که در بعضی از موارد روش الگوی ساختار بازار – روابط اقتصادی بنگاه – عملکرد کاربرد دارد (خریدارن محلی). به عبارت دیگر با بررسی ساختار بازار می‌توان تا حد زیادی رفتار اقتصادی و در نتیجه عملکرد را برآورد نمود. با این وجود، این مسئله در همه موارد صدق نمی کند. لذا پیشنهاد می‌شود برای بررسی ساختار انحصار در بازار پسته تنها به درجه تمرکز اکتفا نکرده و معیارهای رفتار اقتصادی و عملکرد را نیز مد نظر قرار داد.

واژه‌های کلیدی: بازار پسته، ساختار انحصار، الگوی ساختار بازار - روابط اقتصادی بنگاه- پیامد بازار، سازمان صنعتی تجربی جدید

عنوان مقاله [English]

Investigation of The Market Power Structure in The PistachioDomestic Market in Iran

نویسنده [English]

  • M. Abdolahi Ezzatabadi
Iran's Pistachio Research Institute
چکیده [English]

Abstract
Efficacy of encouraging and punishing policies of government in different markets is related to market power. Study of market behavior is also important for efficient structuring of tools such as commodity exchanges and cooperatives. In this study, market power structure of pistachio domestic market in Iran was investigated. Sample was 343 pistachio producers and 252 pistachio traders from 5 provinces; Kerman, Fars, Khorasan, Tehran and Yazd. Two methods of Structure- Conduct – Performance Paradigm (SCPP) and New Empirical Industrial Organization (NEIO) were used for measuring market power. Results indicated that competitive market is proved in level of local buyers according to structure, conduct and performance investigations. But, for pistachio exporters, although market structure is competitive, conduct and performance show oligopsony behavior. The results, also, show that in some situation (local buyers' level); Structure- Conduct – Performance Paradigm (SCPP) is acceptable. But it is not acceptable in all levels. Thus, it is suggested to conduct and performance criteria should be considered in measuring pistachio market power.

Keywords: Pistachio market, market power, Structure – Conduct – Performance Paradigm (SCPP), New Empirical Industrial Organization (NEIO)

CAPTCHA Image