کاربرد برنامه ریزی آرمانی تصادفی در مدیریت مصرف منابع آب: مطالعه موردی دشت فیروزآباد

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

چکیده
کافی نبودن آب برای محصولات کشاورزی و کمبود آن در سایر مصارف یکی از مسایل مهم اقتصادی در یک اقلیم خشک و نیمه خشک محسوب می شود. در این میان یکی از مهم ترین چالش های پیش روی مسئولان، برنامه ریزی مناسب در زمینه مدیریت پایدار منابع آب می باشد. در این مطالعه با توجه به نوسانات بارندگی و ماهیت تصادفی بودن منابع آب، نحوه برنامه ریزی مصرف آب در دشت فیروزآباد واقع در استان فارس بررسی شد. لذا هدف این تحقیق ارائه مدل پشتیبان تصمیم جهت تعیین میزان تخصیص آب های سطحی و آب های زیرمینی در دوره های خشکسالی، تر سالی و سال معمولی می باشد. در این مطالعه به دلیل لحاظ کردن و دستیابی همزمان به دو هدف ( مدیریت مزرعه و اثرات زیست محیطی) از روش برنامه ریزی آرمانی تصادفی استفاده شد. بدین منظور داده های مورد نیاز از سازمان آب منطقه ای استان فارس برای سال های 1364-1386 جمع آوری شده است. این مدل برای تصمیم گیری، سه ضریب کاهشی در رابطه با آب های سطحی، آب های زیرزمینی استاندارد و آب-های زیرزمینی مکمل در زمان تر سالی، خشکسالی و سال معمولی ارائه می‌کند. نتایج حاکی از آن است که در سال خشک به جهت حفظ رودخانه ها مدل استفاده از ذخایر زیرزمینی بیشتر از یک سال تر را پیشنهاد می‌کند.

واژه های کلیدی: مدل پشتیبان تصمیم (DSS)، برنامه ریزی آرمانی تصادفی، شرایط عدم حتمیت، اثرات زیست محیطی، دشت فیروزآباد

عنوان مقاله [English]

Application of Stochastic Goal Programming in Water Resources Use Management: A Case Study of Firozabad Plain

نویسندگان [English]

  • F. Pourzand
  • M. Zibaei
Department of Agricultural Economics, Agricultural College, Shiraz University
چکیده [English]

Abstract
One of the important economic problems in arid and semi-arid regions is insufficient water for agricultural purposes as it is evident for other purposes. Accordingly, sustainable management of water resources becomes an important challenge for policymakers. This study investigated water use planning based on the fluctuation of rainfall and the random nature of water resources in Firozabad plain of Fars province. A decision support system was developed to allocate surface water and groundwater among farmers in dry, wet and normal years. To conduct the study, the stochastic goal programming approach with two goals of farm management and environmental impact was applied. The data was collected from Fars Regional Water Authority in 1985-2007. To make a decision, the model yields three reduction coefficients of surface water, standard groundwater and complementary groundwater for the three periods of dry, wet and normal months. The results show that, in drought periods, the model recommends using more groundwater than in wet periods in order to save surface water.

Keywords: Decision Support System (DSS), Stochastic Goal Programming, Uncertainly, Environmental Impacts, Firozabad Plain

CAPTCHA Image